Waarom zitten op jonge leeftijd problematisch kan zijn

Het onderzoeksartikel „Gezond zitten: Dynamisch zitten en zit-sta-dynamiek“ (2025) vat het treffend samen:

„Gebrek aan beweging en veel zitten op school en in de vrije tijd worden beschouwd als de belangrijkste oorzaken van de toename van rugpijn al op jonge leeftijd.“

Studies tonen aan dat 27% van de schoolkinderen minstens één keer per week klaagt over rugpijn - een ontwikkeling die vaak al op de kleuterschool begint.

In zittende houding is de spieractiviteit in romp, benen en billen sterk verminderd. De stofwisseling vertraagt, de doorbloeding vertraagt. Op de lange termijn kan dit de lichamelijke ontwikkeling beïnvloeden, concentratieproblemen bevorderen en houdingsschade veroorzaken.

Wat is „dynamisch zitten“ – en waarom is het zinvol in de kleuterschool?

Dynamisch zitten betekent: bewegen terwijl je zit. Dit kan schommelen, glijden, draaien of ook houdingsveranderingen zijn. In plaats van kinderen tot bewegingsloosheid op te voeden („Zit stil!“), gaat het erom hun natuurlijke bewegingsdrang ruimte te geven.

Het onderzoeksartikel benadrukt:

„Kinderen bewegen van nature veel terwijl ze zitten - men kent het wiebelige schommelen met de stoel of het heen en weer schuiven. In plaats van dit volledig te onderdrukken, pleiten experts ervoor om deze bewegingsdrang ruimte te geven, omdat het de concentratie en lichamelijke ontwikkeling bevordert.“

Hoe ziet een bewegingsvriendelijke kleuterschool er concreet uit?

1. Veelzijdige zitmeubels

In plaats van starre stoelen kunnen krukken, zitballen, kussens of modulaire zitstenen zoals van Stapelstein® worden gebruikt. Deze maken verschillende zitposities mogelijk en bevorderen microbewegingen.

2. Flexibele zitkring

Kinderen hoeven niet altijd in een starre formatie te zitten. Een afwisseling tussen grondwerk, sta-fasen en losse zitopstelling (bijv. op kussens of balanselementen) brengt afwisseling en activeert verschillende spiergroepen.

3. Beweeglijke ochtendkringen

Liedjes met bewegingen, kleine rekoefeningen of ritmisch schommelen op muziek helpen om de kinderen al aan het begin van de dag in beweging te brengen.

4. Actieve pauzes en bewegingsspelletjes

Al 2-3 minuten beweging per uur is voldoende om de doorbloeding te bevorderen. Klassiekers zoals „De vloer is lava“ of „Dieren nadoen“ kunnen gericht worden ingebouwd.

Beweging bevordert niet alleen het lichaam - maar ook de geest

Meerdere studies tonen aan dat lichamelijke activiteit de cognitieve prestaties verbetert. Volgens een onderzoek op basisscholen leidde het gebruik van sta-bureaus en bewegend onderwijs tot een 12% hogere aandacht. Ook in de kleuterschool kan beweging helpen om overbelasting te verminderen, zelfregulatie te bevorderen en sociale interactie te verbeteren.

Conclusie: Meer beweging = betere ontwikkeling

Beweging in de kleuterschool is veel meer dan een 'Nice-to-have'. Het is een gezondheidsnoodzaak - en kan actief worden bevorderd door eenvoudige, maar doordachte maatregelen. Dynamisch zitten en bewegingsconcepten zoals die van Stapelstein® ondersteunen niet alleen de gezondheid van de rug, maar leggen de basis voor een leven lang plezier in bewegen.

Veelgestelde vragen over beweging in de kleuterschool

• Waarom is beweging in de kleuterschool zo belangrijk?
  Beweging versterkt niet alleen het lichaam, maar ondersteunt ook de cognitieve, emotionele en sociale ontwikkeling van kinderen.
• Wat is dynamisch zitten in de kleuterschool?
  Dynamisch zitten betekent actief, bewegingsvriendelijk zitten, waarbij kinderen zich vrij mogen bewegen tijdens het zitten - door te wiebelen, balanceren of van houding te veranderen.
• Welke meubels zijn geschikt voor meer beweging in de kleuterschool?
  Bewegingsvriendelijke meubels zoals balans-kussens, flexibele zitkrukken of modulaire elementen zoals Stapelstein® bevorderen kindvriendelijk, actief zitten.

Geïnteresseerd?

• Ontdek onze ergonomische zitmeubelen
• Stapelstein® voor scholen en kleuterscholen
• Ergonomische zitmeubelen voor kinderen - waar op letten?
• Rugpijn bij kinderen

Bronnen

• Engeroff et al. (2025): Actueel bewijs over zitgedrag
  
• Karolinska Institutet: Studie over activiteit door dynamisch zitten
• Lukas & Langendörfer (2020): Rugpijn in de groeifase
• Stapelstein Research (2025): Gezond zitten - Dynamisch zitten en zit-sta-dynamiek

• WHO-richtlijnen (2020): Lichamelijke activiteit en sedentair gedrag