1. Spelen betekent de wereld begrijpen

Door te spelen verkennen kinderen de wereld en 'begrijpen' ze deze in de meest letterlijke zin van het woord. Door dingen aan te raken, uit te proberen en te onderzoeken, ontwikkelen ze een begrip voor hun omgeving. Spelen is een natuurlijk leerproces waarbij kinderen verbanden ontdekken, oorzaak en gevolg begrijpen en basis motorische en cognitieve vaardigheden opbouwen. Het is de basis voor zelfstandig leren en een dieper begrip van de wereld.

2. Spelen betekent in beweging zijn

Beweging is een basisprincipe van het leven. Het helpt kinderen een positief zelfbeeld te ontwikkelen en bevordert belangrijke motorische, emotionele, sociale en cognitieve leerervaringen. Bevindingen uit hersenonderzoek tonen aan dat hersenverbindingen duurzamer en effectiever worden gevormd wanneer sensorische prikkels en beweging samenwerken (vgl. Renate Zimmer 2013, S. 43).

3. Spelen is leren

Volgens de bekende vrijeschooldeskundige André Stern maakt een kind geen onderscheid tussen leren en spelen. Spelen en leren zijn onscheidbare begrippen en vormen voor het kind een organische eenheid. Voor volwassenen zijn leren en school een eenheid, ze hebben de neiging het spel te degraderen, terwijl in het spel de bron ligt voor zinvol en toekomstig vreugdevol leren.

4. Spelen is een uitdrukking van de eigen persoonlijkheid

Bij het spelen toont het kind zijn uniciteit en vormt actief zijn omgeving. Het ontdekt daarbij zijn vaardigheden en ervaart: 'Ik kan iets teweegbrengen.' Dit gevoel, door eigen handelen invloed te hebben, versterkt het zelfvertrouwen en de zelfverzekerdheid. In het spel kan het kind zijn creativiteit, sterke punten en voorkeuren uitleven en streeft naar eigen ervaringen die het verder ontwikkelt. Door uitdagingen te zoeken en te overwinnen, groeit het aan zichzelf.

5. Spelen is een poort naar de gevoelswereld

In het spel kunnen kinderen al hun gevoelens vrij uiten - of het nu woede, angst, vreugde of verdriet is. Spelen maakt het mogelijk om intense emoties op een veilige manier te beleven en te verwerken. Vaak is de wereld voor kinderen verwarrend en complex, en het 'naspreken' van ervaringen helpt hen om het gebeurde te begrijpen en eigen verklaringen te vinden. Zo wordt het spel een belangrijke brug naar de eigen gevoelswereld en bevordert het de emotionele ontwikkeling door ruimte te creëren voor zelfreflectie en emotioneel leren.

6. Spelen ontplooit potentieel

Spelen is een manier om je eigen vaardigheden en creatieve impulsen te ontdekken en te ontwikkelen. Het bevordert creativiteit door het mogelijk te maken nieuwe oplossingen uit te proberen en spontaan te handelen. Ook het 'falen' hoort erbij – in het spel is het geen mislukking, maar een kans om het anders te proberen. Zo wordt de moed om te improviseren versterkt en leer je je eigen grenzen kennen en deze speels te verleggen.

7. Spelen leeft van rituelen en herhalingen

Spelen is gebaseerd op rituelen en herhaalde processen die oriëntatie en vertrouwdheid creëren. Deze herhalingen verdiepen de spelervaring en geven een zekere veiligheid, waardoor het mogelijk is nieuwe elementen toe te voegen of regels te variëren. Rituelen versterken het gemeenschapsgevoel en vergemakkelijken de instap in het spel, omdat bekende patronen snel kunnen worden opgepikt en verder ontwikkeld.

8. Spelen maakt gelukkig en reguleert stress

Spelen zet endorfines vrij die gelukzalige gevoelens opwekken en stress reguleren. Vooral in de 'flow'-toestand – wanneer je volledig in het spel opgaat – wordt het dagelijks leven buitengesloten. Dit zorgt voor een volledige concentratie op het hier en nu en een intense ontspanning. Deze toestand wordt vaak geassocieerd met welzijn en bevordert een diepe ontspanning. Daarom draagt vrij spel bij aan zelfregulatie.

9. Spelen verbindt

Spelen is een universele taal die mensen ongeacht leeftijd, afkomst of taal samenbrengt. Bij het spelen tellen gezamenlijke ervaringen, creativiteit en vreugde. Het creëert een ruimte waarin mensen van verschillende culturen en generaties op gelijke voet kunnen interageren. Zo bevordert spelen begrip, versterkt het sociale banden en bouwt het bruggen tussen de meest uiteenlopende mensen. Daarom is samen spelen een krachtige sleutel om de band tussen ouder en kind duurzaam te versterken.

10. Spelen is een kinderrecht

De Verenigde Naties erkennen spelen als een fundamenteel recht voor kinderen, omdat het essentieel is voor hun ontwikkeling en welzijn. Door te spelen leren kinderen zich uit te drukken, sociale vaardigheden te ontwikkelen en de wereld te ontdekken. Het bevordert hun fysieke, emotionele en mentale gezondheid. Kinderen het recht op vrij spel geven, betekent hen ruimte geven voor ontplooiing en groei.

Beweging. Spel. Ontplooiing – met Stapelstein®

Bij Stapelstein® geloven we in de kracht van vrij actief spel. Onze veelzijdige elementen – van Stapelstein® Original en Inside over Mini tot aan Board en Grow – nodigen kinderen uit om de wereld veelzijdig te ontdekken. Of het nu gaat om balanceren, stapelen, rollen of springen: Wij zijn ervan overtuigd – vrij spel is essentieel voor kinderen en ook wij volwassenen kunnen daarbij steeds weer iets nieuws ontdekken en boven onszelf uitstijgen.